دوجی (Doji)
به کندلهایی که بدنه ندارند دوجی گفته میشود که در آنها قیمت باز شدن و قیمت بسته شدن باهم برابر است. تشکیل الگوی دوجی در بازار به معنی وجود ابهام، دودلی و بلاتکلیفی در بازار است همچنین به نوعی تعادل در عرضه و تقاضا است.
برای تصمیم گیری در مورد این که پس از تشکیل الگوی دوجی بازار به کدام سو خواهد رفت نیاز به کندل روز بعد داریم (کندل تأیید). جهت باز شدن کندل روز بعد میتواند تعیین کننده جهت روند آینده باشد اگر پس از دوجی کندلی مثبت و به سمت بالا شکل بگیرد به نحوی که قیمت باز شدنش از قیمت بسته شدن دوجی بالاتر باشد (بین دوجی و کندل بعد گپ باشد) در این صورت احتمال تغییر روند جاری به روند صعودی وجود دارد و برعکس اگر پس از دوجی کندلی قرمز و به سمت پایین شکل بگیرد به نحوی که بین قیمت باز شدن کندل و دوجی گپ باشد میتوان این احتمال را داد که بازار در حال شروع یک روند نزولی است.
کندل روز قبل و کندل روز بعد دوجی از اهمیت خاصی برخوردار است. به نحوی که ترکیب این کندلها با دوجیها الگوهای خاصی را شکل میدهند که با کمک آنها میتوان روند آینده را با احتمال بیشتری پیش بینی کرد و مقدار خطا را تا حد زیادی کاهش داد. در الگوهای دو کندلی و سه کندلی در رابطه با این نوع الگوها بیشتر بحث خواهیم کرد.
دوجیها انواع مختلفی دارند که در ادامه به هر کدام از آنها پرداخته میشود:
انواع دوجی:
1- دوجی سنگ قبر (Gravestone Doji):
به کندلی که در آن قیمت باز و بسته شدن باهم برابر باشند و فاقد سایه پایینی باشد الگوی دوجی سنگ قبر گفته میشود. رنگ دوجی سنگ قبر اهمیتی ندارد اما محل قرارگیری آن در چارت مهم است. وجود دوجی سنگ قبر در قلهها و درهها از اهمیتی خاصی برخودار است. اگر پس از یک روند نزولی دوجی سنگ قبر شکل بگیرد و کندل پس از آن (که به منعی کندل تأیید نیز هست) یک کندل سبز و به طرف بالا باشد میتوان انتظار شروع یک روند صعودی را داشت و برعکس.
حالت ایده آل دوجی سنگ قبر این است که فاقد بدنه و سایه پایینی باشد اما اگر بدنه یا سایه پایینی بسیار کوچکی نیز داشته باشد میتوان از آن چشم پوشی کرد و آن کندلها را نیز به عنوان الگوی دوجی سنگ قبر قبول داشت (قانون انعطاف پذیری در کندل ها).
نحوه شکل گیری دوجی سنگ قبر:
در ابتدای بازار سهم در یک محدوده قیمتی شروع به معامله شدن میکند و با گذشت زمان از محدوده باز شدن فاصله گرفته و افزایش قیمت پیدا میکند به عبارتی در نیمه اول بازار قدرت خریدارها بیشتر از فروشندهها است اما با نزدیک شدن به نیمه دوم بازار قدرت فروشندهها رفته رفته از قدرت خریدارها پیشی میگیرد همین امر باعث کاهش قیمت میگردد و این کاهش قیمت تا جایی ادامه پیدا میکند که قیمت انتهایی بازار با قیمت ابتدایی بازار برابر گردد و دوجی سنگ قبر شکل میگیرد.
نمونه بارز این اتفاق در بازار ایران وقتی است که سهم با صف فروش باز میشود و پس از مدتی صف جمع میشود و قمیت شروع به افزایش میکند اما در نیمه دوم با افزایش فشار فروش قیمت افت کرده و در نهایت دوباره صف فروش شکل میگیرد.
2- دوجی سنجاقک (دوجی اژدها – Dragonfly Doji):
به کندلی که در آن قیمت باز و بسته شدن باهم برابر باشند و فاقد سایه بالایی باشد الگوی دوجی سنجاقک گفته میشود.
رنگ دوجی سنجاقک نیر همانند دوجی سنگ قبر اهمیتی ندارد اما محل قرارگیری آن در چارت مهم است. وجود دوجی سنجاقک در قلهها و درهها مهم است.
اگر پس از یک روند صعودی (نزولی) دوجی سنجاقک شکل بگیرد و کندل پس از آن (که به منعی کندل تأیید نیز هست) یک کندل قرمز و به طرف پایین باشد میتوان انتظار شروع یک روند نزولی را داشت.
همچنین اگر در انتهای روند نزولی دوجی سنجاقک شکل بگیرد و کندل تأیید) کندلی سبز و به طرف بالا باشد، میتوان انتظار تغییر روند را داشت.
حالت ایده آل الگوی دوجی سنجاقک این است که فاقد بدنه و سایه بالایی باشد اما اگر بدنه و سایه بالایی بسیار کوچکی نیز داشته باشد میتوان از آنها چشم پوشی کرد و آن کندلها را نیز به عنوان دوجی سنجاقک پذیرفت (قانون انعطاف پذیری در کندل ها).
نحوه شکل گیری دوجی سنجاقک:
در ابتدای بازار سهم پرقدرت در یک محدوده قیمتی بالا باز میشود پس از دقایقی با قدرت گرفتن فروشندهها قیمت کاهش پیدا میکند (در نیمه اول قدرت فروشندهها بیشتر است) اما در نیمه دوم قدرت خریدارها از فروشندهها پیشی گرفته و قیمت دوباره افزایش پیدا میکند و در نهایت قیمت بسته شدن با قیمت باز شدن برابر میشود.
نمونه بارز این اتفاق در بازار ایران وقتی است که سهم با صف خرید باز میشود و با گذشت زمان صف جمع میشود و قیمت شروع به کاهش میکند اما در نیمه دوم با افزایش قدرت خریدارها قیمت افزایش یافته و در نهایت دوباره صف خرید شکل میگیرد.
3- دوجی چهار قیمت ( Four price doji):
به دوجی ایی که فاقد سایه بالایی و پایینی باشد، دوجی چهار قیمت گفته میشود.
این دوجی بیشتر در بازارهایی (مانند بازار بورس ایران) که در سهمها محدودیت دامنه نوسان وجود دارد همچنین در بازارهایی که دامنه نوسان ندارند وقتی به وجود میآیند که در آن سهم هیچ معامله ای انجام نشود. وجود دوجی به تنهایی فاقد اهمیت و کاربرد خاصی است.
در بازار ایران دوجی چهار قیمت به معنی صف خرید و صف فروش است.
علت نامگذاری این الگو به الگوی دوجی چهار قیمت این است که در این کندل چهار قیمت: “قیمت بازشدن، قیمت بسته شدن، بالاترین قیمت و پایین ترین قیمت” همگی باهم برابر هستند.
نحوه شکل گیری دوجی چهار قیمت:
در ابتدای بازار به دلیل قدرت بالای خریداران (یا فروشندگان)، سهم در حداکثر (یا حداقل) قیمت باز میشود و این قدرت آنقدر بالاست که اجازه اندکی جا به جایی قیمت را نمیدهد و در نهایت نیز، سهم در همین قیمت بسته میشود.
4- دوجی پابلند (پایه بلند – لنگ دراز – long legged):
به دوجی ایی گفته میشود که دارای سایههای بلند در بالا و پایین و همچنین فاقد بدنه یا با بدنه ای بسیار کوچک باشد.
این الگو برابری قدرت خریداران و فروشندگان و بی تصمیمیدر بازار را نشان میدهد. وجود چندین دوجی در کنار هم این بی تصمیمیو دودلی در بازار را تشدید میکند.
اگر این مجموعه دوجیها در انتهای یک روند نزولی شکل گرفته باشند به اصطلاح گفته میشود سهم در حال کف سازی میباشد که ممکن است پس از آن روند تغییر جهت دهد.
حالت ایده آل الگوی دوجی پایه بلند این است که فاقد بدنه باشد اما اگر بدنه بسیار کوچکی نیز داشته باشد میتوان از آن چشم پوشی کرد و آن کندل را نیز به عنوان دوجی پابلند پذیرفت (قانون انعطاف پذیری در کندل ها).
در دوجی پایه بلند اگر سایههایی بالایی و پایینی باهم تقارن داشته باشند به آن الگوی دوجی فرفره گفته میشود.
نحوه شکل گیری دوجی پایه بلند:
در ابتدای بازار، سهم در یک محدوده ای شروع به باز شدن میکند و پس از آن به علت برابری عرضه و تقاضا، با نوسانات زیادی مواجه میشود که طی آن قیمت به بالاتر و پایین تر از قیمت باز شدن جابه جا میشود و در نهایت، در محدوده ی قیمت باز شدن بسته میشود.
سایت خیلی خوبی دارین لایک
کامل ترین توضیحی بود که درباره کندل دوجی خونده بودم. ممنون
عالی و کامل بود مثل همیشه
عالی عالی
سلام ممنون خیلی عالی بیان کردید
ممنونم بابت مطالب قشنگتون. درباره کندل ها خوندم و مفید بودن. سایت خیلی خوبی دارید.
با سلام.
خواهش میکنم دوست عزیز. ممنون از دیدگاه های شما که مایه دلگرمی ماست.
سایت زیادی هستن که کندل استیک و آموزش دادن.یکی از مشکلات آموزش ( مخصوصا توی بورس ) پراکندگی مطالب و آموزش هاست.این سایت با ی دسته بندی درست و قشنگ مشکل پراکندگی رو حل کرده.توضیحاتم که کامل و عالیه.واقعا ممنونم